Temat konopi staje się coraz bardziej popularny na całym świecie. Jest to spowodowane m.in. coraz większą dostępnością produktów konopnych oraz legalizacją medycznej marihuany. Jakie są rodzaje konopi? Czy każda odmiana działa na organizm w taki sam sposób? Które konopie są nielegalne, a które ogólnodostępne? Odpowiedzi na te pytania oraz wiele innych, znajdziesz w naszym artykule.
Czym są konopie?
Konopie to rośliny wywodzące się z gatunku Cannabis Sativa L. Po raz pierwszy zostały sklasyfikowane przez szwedzkiego botanika Karola Linneusza w XVIII wieku, który badał konopie przemysłowe powszechnie uprawiane w Europie.
W kolejnych latach naukowcy odkryli również inne odmiany konopi, które pochodziły z Indii (konopie indyjskie) i Rosji (konopie dzikie), a każda z nich różniła się wyglądem i zawartością substancji czynnych.
To sprawiło, że konopie podzielono na trzy oddzielne podgatunki, z czego najczęściej znane i wykorzystywane są dwa z nich – konopie siewne i konopie indyjskie.
Rodzaje konopi
Konopie dzieli się na trzy główne rodzaje:
- konopie dzikie,
- konopie indyjskie,
- konopie siewne.
Konopie dzikie (Cannabis sativa subsp. ruderalis)
Konopie dzikie, jak sama nazwa wskazuje, to odmiany konopi rosnące dziko. Charakteryzują się śladową ilością THC i wykorzystywane są głównie do tworzenia hybryd, ponieważ posiadają dobrą odporność na niesprzyjające warunki i zdolność do samozakwitania.
Konopie indyjskie (Cannabis sativa L. subsp. indica)
Ten rodzaj konopi powszechnie określany jest marihuaną. Zawiera wysoką zawartość psychoaktywnego THC i niską CBD. Uprawa konopi indyjskich odbywa się zazwyczaj w specjalnie monitorowanych pomieszczeniach, aby uzyskać jak najlepszą jakość kwiatów, z których pozyskuje się kannabinoidy.
To również odmiana, z której otrzymuje się medyczną marihuanę. W zależności od stężenia kannabinoidów posiada szerokie zastosowanie w leczeniu wielu chorób (np. stwardnienia rozsianego czy przewlekłych stanów zapalnych).
Konopie siewne (Cannabis sativa L.)
Konopie siewne, określane również jako konopie przemysłowe i konopie włókniste, to odmiana cechująca się szerokim zastosowaniem. Najczęściej używana jest w budownictwie, włókiennictwie, przemyśle kosmetycznym i przy produkcji biopaliw.
Ten rodzaj konopi zawiera wysokie stężenie CBD i niewielką ilość THC (0,2-0,3%), co sprawia, że jest w Polsce legalny i ogólnodostępny w postaci różnych produktów. Najbardziej znane suplementy diety z CBD to olejek CBD i herbatki konopne.
Ponadto z nasion konopi przygotowuje się produkty żywnościowe, m.in. tłoczony na zimno olej konopny i białko roślinne, które można dodawać do wielu potraw.
Jakie są różnice między konopiami indyjskimi i siewnymi?
Wszystkie rodzaje konopi wywodzą się z tego samego gatunku, ale różnią się wyglądem, zawartością kannabinoidów, działaniem, zastosowaniem i statusem prawnym. Jak rozpoznać poszczególne odmiany konopi?
Wygląd konopi indyjskich i konopi siewnych
Konopie siewne mogą osiągać wysokość nawet do 5 metrów. Ich charakterystyczną cechą budowy są długie i sztywne łodygi oraz cienkie i długie liście, które zawierają zazwyczaj dziewięć liścieni posiadających sporo przestrzeni między nimi.
Krzewy konopi siewnych przybierają strzelisty kształt z licznymi kwiatostanami na samej górze. Kolejną cechą wyróżniającą tę odmianę konopi jest również fakt, że kwiaty żeńskie nie posiadają okwiatu.
Natomiast konopie indyjskie są zdecydowanie mniejsze i osiągają wielkość do maksymalnie 2 metrów. Są bardziej rozgałęzione, a ich liście są szersze, grubsze i dzielą się na 7 liścieni ułożonych jeden przy drugim.
Kwiatostany odmiany indica są zwykle bardziej zwarte i jędrne, a także pokrywa je grubsza warstwa żywicy.
Profil kannabinoidowy
Profil kannabinoidowy, czyli zawartość poszczególnych kannabinoidów, to kolejna różnica pozwalająca rozpoznać konopie indyjskie od konopi siewnych.
Konopie siewne charakteryzują się wysoką zawartością CBD utrzymującą się na poziomie 4-6%, a niektóre odmiany zawierają nawet 10% tego kannabinoidu. Natomiast stężenie THC jest niskie i wynosi zwykle 0,2-0,3%, co przekłada się na brak właściwości psychoaktywnych.
Konopie indyjskie posiadają wysokie stężenie THC, które zwykle wynosi od 1 do 30% (średnio około 15-20%). W przeciwieństwie do konopi siewnych, stężenie CBD jest niskie i wynosi 0,1-0,3%.
Działanie konopi
Różnice w działaniu konopi siewnych i konopi indyjskich wynikają z zawartości kannabinoidów, które znajdują się w największej ilości w kwiatostanach tej rośliny. To właśnie THC i CBD wpływają na organizm, wywołując działanie lecznicze.
W konopiach włóknistych znajduje się przewaga CBD, który posiada cenne właściwości pozytywnie wpływające na cały organizm. Najczęściej stosuje się go w celu poprawy samopoczucia, problemów ze snem, łagodzenia lęków, zmian skórnych czy stanów depresyjnych. Jest on bezpieczny i dobrze tolerowany przez większość użytkowników.
Konopie indyjskie są znane ze swoich właściwości psychoaktywnych, za które odpowiada tetrahydrokannabinol (THC). Takie działanie wpływa na funkcjonowanie mózgu, powodując zmianę nastroju i świadomości. Jednak THC posiada równie inne działanie, takie jak np. regulacja apetytu, relaksacja organizmu, redukcja bólu i stanów zapalnych.
Zastosowanie konopi
Konopie przemysłowe (siewne, włókniste) są wykorzystywane na szeroką skalę m.in. w przemyśle budowlanym, paliwowym, papierniczym oraz do produkcji farb i lakierów. Kolejnym zastosowaniem jest przemysł włókienniczy.
Włókna konopne są jednym z najmocniejszych naturalnych włókien, które są biodegradowalne a dodatkowo posiadają właściwości antybakteryjne, antygrzybicze i przeciwalergiczne. Materiał konopny najczęściej wykorzystywany jest do produkcji lin, torebek i odzieży.
Z konopi siewnych produkuje się również żywność, kosmetyki oraz suplementy diety. Dzięki zawartości kwasów omega 3 i 6 oraz właściwościom przeciwzapalnym, wykorzystywane są do produkcji kosmetyków (np. kremów CBD), które świetnie sprawdzają się w przypadku różnego rodzaju problemów skórnych.
Warto również wspomnieć o najbardziej znanym produkcie z konopi siewnych, jakim jest olej CBD. W zależności od wybranego stężenia oddziałuje na organizm w różny sposób, m.in. odprężając organizm, poprawiając samopoczucie i łagodząc dolegliwości bólowe.
Wykorzystanie konopi indyjskich
Konopie indyjskie znane są głównie jako używka, z której produkuje się haszysz i marihuanę.
Kiedyś wykorzystywane do produkcji materiałów i paszy dla bydła, a obecnie stosowane do celów rekreacyjnych i leczniczych, w postaci medycznej marihuany.
W przeciwieństwie do konopi włóknistych, z odmiany indyjskiej największe zastosowanie mają kwiatostany, które zawierają najcenniejsze związki, w tym kanabinoidy THC i CBD oraz terpeny.
W konopiach indyjskich przyjmowanych rekreacyjnie największe znaczenie ma THC, który wykazuje właściwości psychoaktywne. To właśnie ten składnik odpowiada za odprężenie w organizmie, zmianę świadomości i nadmierną euforię.
W przypadku konopi indyjskich stosowanych w medycynie, istotną rolę odgrywa zarówno THC jak i CBD (kannabidiol). THC poza działaniem psychoaktywnym wykazuje również właściwości przeciwzapalne, przeciwdrgawkowe, łagodzące nudności i wymioty oraz zmniejszające napięcie i sztywność mięśni.
Kannabidiol również odpowiada za szereg zastosowań terapeutycznych. Posiada m.in. właściwości przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwlękowe i przeciwdrgawkowe. Ponadto działa podobnie do leków przeciwdepresyjnych, zwiększając poziom neuroprzekaźników w mózgu i poprawiając samopoczucie.
Jednak takie działanie medycznej marihuany wynika z odpowiednio dobranego stężenia kannabinoidów i specjalnego sposobu uprawy, który przekłada się na wysoką jakość surowca farmaceutycznego wolnego od wszelkich zanieczyszczeń.
Legalność konopi
Konopie siewne zawierają niewielkie stężenie THC, co sprawia, że są w Polsce legalne. Dotyczy to zarówno ich uprawy, jak i sprzedaży produktów powstających z tego surowca np. herbatek konopnych, olejków CBD, mydeł z CBD, świec z CBD czy soli do kąpieli z CBD.
Pomimo tego, większość rolników uprawiających tę odmianę konopi stosuje specjalnie certyfikowane nasiona konopi, które spełniają wszystkie wymogi prawne i zawierają stężenie mniejsze niż dopuszczalne 0,3% THC.
W przypadku konopi indyjskich zawierających wysokie stężenie psychoaktywnego THC, które może wpływać na świadomość człowieka, polskie prawo rozdziela odmiany stosowane do celów rekreacyjnych i medycznych.
Marihuana stosowana rekreacyjnie jest w Polsce nielegalna, zarówno pod względem uprawy, jak i stosowania. Natomiast przyjmowanie marihuany medycznej jest legalne na terenie naszego kraju od listopada 2017 roku, a jej uprawa od 2022 roku.
Jednak warto wiedzieć, że medyczna marihuana dostępna jest w aptekach wyłącznie na receptę lekarską.
Podsumowanie
Istnieje wiele odmian konopi, z czego największe znaczenie odgrywają konopie indyjskie i siewne. Pomimo tego, że pochodzą z tej samej rośliny to różnią się wyglądem, zastosowaniem, uprawą oraz zawartością kannabinoidów, które wpływają na ich działanie.
W konopiach indyjskich nazywanych potocznie marihuaną, największą rolę odgrywa THC o właściwościach psychoaktywnych. Występuje on w tej odmianie w dużej ilości, co sprawia, że jest ona nielegalna z wyjątkiem medycznej marihuany, która dostępna jest w aptekach na receptę lekarską.
Konopie siewne to odmiana szeroko wykorzystywana w różnego rodzaju przemysłach m.in. budowlanym i papierniczym, a ze względu na cenne właściwości CBD, stosuje się ją również do produkcji kosmetyków czy żywności. Jednak najpopularniejszym produktem otrzymywanym z konopi włóknistych jest olej CBD, który pomaga wielu ludziom w łagodzeniu dolegliwości, poprawie samopoczucia i odprężeniu organizmu.